بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در رمان ابن الفقیر اثر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد

نویسندگان

فاطمه قادری

دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه یزد مریم کیانی

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه یزد مرضیه کاظمی زهرانی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه یزد

چکیده

«مولود فرعون» و «جلال آل احمد» در ادبیّات الجزایر و ادبیّات فارسی، متأثّر از اوضاع نابسامان جامعۀ خویش در ضمن داستان­پردازی، به نقد و تحلیل رفتارهای اجتماعی نامناسب روزگار خود پرداخته­اند، و هر دو از مصلحان و روشنفکران جامعۀ خود نیز بوده­اند. رفتارهای نامطلوب در میان مردم همچون حسادت، سوءظن، خرافات و تقلید از پوشش­های غربی نیز مورد انتقاد این دو نویسنده قرار داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و بر اساس مکتب تطبیقی آمریکایی، رمان ابن الفقیر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه جلال آل احمد را از منظر جامعه شناسی ادبی مورد بررسی قرار داده است. از مهم­ترین دستاوردهای پژوهش حاضر می­توان انعکاس مفاهیم و مضامینی چون فقر، تبعیض، جهل و اوضاع نابسامان خانواده و... را نام برد، با این تفاوت که «مولود فرعون» جامعه روستایی خود و «جلال آل احمد» جامعه کوچک مدرسه را مورد انتقاد قرار داده­اند؛ امّا با این حال، فقر را عامل اصلی نابسامانی مردم می­دانند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پژوهشی در شخصیت‌های داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد

مهم‌ترین محور این پژوهش، بررسی شخصیت قهرمان اوّل و قهرمانان اصلی داستان «مدیر مدرسه» از منظر اخلاقی، رفتاری و اعتقادی است که برای هر یک از این سه شاخص، نمونه­هایی از متن کتاب به عنوان شاهد بیان شده است؛ امّا این که چرا از بین شخصیت­های پر­شماری که در داستان حضور دارند، تنها به بررسی همین دو گروه بسنده شده، مهم‌ترین دلیل، به رنگ نقش پررنگ و عمیق قهرمان اول و نیز قهرمانان اصلی بازمی­گردد که در سازو...

متن کامل

بررسی جامعه شناختی مؤلفه های هویت ملی در داستان «مدیر مدرسه» جلال آل احمد

یکی از راههای ارزیابی دقیق وضعیت هویت ملی، استخراج عناصر، مؤلفهها و شاخصهای آن، از آثـار ادبی گذشته است. این کار، میتواند موجب افزایش کارکردهای هویت ملی و ایجــاد انسـجام و وحـدت ملی در جامعه گردد. در همین راسـتا، پـژوهش حاضـر بـا هـدف بررسـی جامعهشـناختی سـیر تحـول مولفه های هویت ملی در آثار ادبی انجام شده است. برای این منظور »مدیر مدرسه« جلال آل احمد، بـا بهره گیری از...

متن کامل

پژوهشی در شخصیت های داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد

مهم ترین محور این پژوهش، بررسی شخصیت قهرمان اوّل و قهرمانان اصلی داستان «مدیر مدرسه» از منظر اخلاقی، رفتاری و اعتقادی است که برای هر یک از این سه شاخص، نمونه­هایی از متن کتاب به عنوان شاهد بیان شده است؛ امّا این که چرا از بین شخصیت­های پر­شماری که در داستان حضور دارند، تنها به بررسی همین دو گروه بسنده شده، مهم ترین دلیل، به رنگ نقش پررنگ و عمیق قهرمان اول و نیز قهرمانان اصلی بازمی­گردد که در سازو...

متن کامل

نقد فرهنگی رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد از منظر گفتمان و نظریه قدرت میشل فوکو

گفتمان قدرت یکی از اندیشه­های محوری میشل فوکو است. این مقاله به دنبال این سؤال مهم تنظیم شده که آیا می‌توان رویکرد فوکو نسبت به گفتمان قدرت را در رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد جستجو و تحلیلی از شرایط فرهنگی ایران در دوره پهلوی، بر مبنای این گفتمان ارائه کرد؟ گفتمان قدرت و تکنولوژی انضباط از دیدگاه فوکو، با بخش­های زیادی از رمان مدیر مدرسه و در سطح عینی و واقعی با شرایط سیاسی و فرهنگی جامعه ایران...

متن کامل

تحلیل پراگماتیستی «مدیر مدرسه»ی جلال آل احمد

مطالعه ی جنبه های کاربردی زبان آل احمد در حوزه ی کاربردشناسی، ویژگی های نثر «مدیر مدرسه» و نوع نگرش آل احمد نسبت به دنیای پیرامون خویش را روشن می سازد. و او را به عنوان نویسنده ای متعهد می شناساند که از طریق کنش های گفتاری گوناگون حامل پیام و مضمون هایی فراتر از آنچه بر زبان آورده، است. نویسنده ای که با دارا بودن دانش به کار گیری ابزار زبان، زاویه ی دید خاصی را برگزیده، تعاملی صمیمانه با خوانند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
کاوش نامه ادبیات تطبیقی

جلد ۶، شماره ۲۴، صفحات ۱۱۹-۱۴۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023